Woda jest najważniejszym składnikiem organizmu człowieka i ma wpływ na wszystkie zachodzące w nim procesy. Jej skład i ilość decydują o naszym funkcjonowaniu i samopoczuciu. Dla prawidłowego procesu leczenia u większości hospitalizowanych pacjentów konieczne jest podawanie płynów infuzyjnych. Jak podkreślają eksperci płynoterapia jest podstawową i najbardziej powszechną formą terapii stosowaną w lecznictwie szpitalnym, która pomaga w powrocie do zdrowia setkom tysięcy pacjentów. Stosowana jest jako uzupełnienie farmakoterapii. Rocznie podawanych jest w Polsce około 17 milionów litrów płynów infuzyjnych.

W bieżącym roku zainicjowana została kampania „Życie w płynie”, aby uczcić 10-lecie nowoczesnej płynoterapii w Polsce. Jej głównym celem jest podniesienie świadomości pacjentów oraz środowiska medycznego na temat wagi terapii płynowej, która ma powszechne zastosowanie wśród osób hospitalizowanych. Niezwykle ważne jest również, zwrócenie uwagi na postęp, który dokonał się w dziedzinie zwiększenia bezpieczeństwa w zakresie leczenia dożylnego w ciągu ostatniej dekady, co przełożyło się na efekty terapeutyczne uzyskiwane u pacjentów.

Płynoterapia wczoraj i dziś

Woda jest jednym z najważniejszych składników organizmu człowieka, stanowi około 60% masy ciała dorosłego człowieka. Jej dokładna ilość zależy od wielu czynników, takich jak: wiek, płeć czy masa ciała. Jest niezbędna do życia, człowiek bez wody jest w stanie przeżyć od 3 do 5 dni. Jej obecność jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ze względu na jej rolę w regulowaniu temperatury ciała, transporcie składników odżywczych oraz produktów przemiany materii. Dla osób hospitalizowanych nabiera to jeszcze większego znaczenia. Dlatego też płynoterapia jest jedną z najczęściej wykonywanych interwencji terapeutycznych.

Podejście do płynoterapii ewoluowało w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Opakowania stosowane w latach 70. nie zapewniały wystarczającego bezpieczeństwa osobom podającym lek, ani pacjentom, którzy go otrzymywali. W przeciągu ostatnich 10 lat postęp technologiczny w obszarze płynoterapii sprawił, że leczenie osób hospitalizowanych jest obecnie skuteczniejsze i bezpieczniejsze.

„Płynoterapia jest podstawową formą terapii w lecznictwie szpitalnym, z tego względu bardzo ważne jest zapewnienie jak najwyższych standardów i nieustanne podnoszenie bezpieczeństwa w zakresie terapii infuzyjnej” – mówi Mirosława Malara, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych.

Przełom w płynoterapii

W ciągu ostatniej dekady firma Fresenius Kabi, korzystając z wieloletnich doświadczeń wprowadziła innowacyjne opakowania płynów infuzyjnych KabiPac i KabiClear. KabiPac i KabiClear ulepszyły obszar terapii infuzyjnej na świecie zapewniając wysoki standard w tym zakresie. Ich innowacyjność opiera się na zastosowaniu systemu DuoCap. System DuoCap to układ dwóch niezależnych od siebie portów, zabezpieczonych zatyczkami. Aby zmniejszyć ryzyko pomyłki i użycia niewłaściwego portu do procedury medycznej, porty różnią się od siebie wielkością oraz oznaczone są tak, aby łatwo identyfikować ich przeznaczenie. Port do iniekcji jest mniejszy oraz oznaczony strzałką skierowaną w stronę opakowania. Port do infuzji jest większy i oznaczony strzałką skierowaną na zewnątrz opakowania. Membrany portów zostały umieszczone w kołnierzach portów w celu zabezpieczenia ich przed przypadkową kontaminacją. Membrany nie wymagają dezynfekcji przed pierwszym zastosowaniem.

„W terapii płynami infuzyjnymi podstawowe znaczenie ma bezpieczeństwo podawania leku. Bezpieczne warunki leczenia zapewniają opakowania płynów do infuzji posiadające dwa jałowe porty” – komentuje Paweł Witt, Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki.

Fabryka płynów infuzyjnych w Kutnie, jako pierwsza w Europie, produkuje oba typy opakowań. Każdego dnia wytwarzanych jest kilkadziesiąt rodzajów płynów infuzyjnych, w tym płyny o składzie zbliżonym do fizjologicznego składu osocza. W czerwcu 2017 roku została wyprodukowana miliardowa butelka.

Konkurs „Lider Nowoczesnej Płynoterapii”

W ramach kampanii „Życie w płynie – 10 lat nowoczesnej płynoterapii w Polsce” zorganizowany został konkurs „Lider nowoczesnej płynoterapii”. Założeniem konkursu było podkreślenie roli płynoterapii w lecznictwie szpitalnym. Jego celem było wyłonienie placówek i samorządów, które w ciągu ostatnich 10 lat podjęły działania zwiększające bezpieczeństwo płynoterapii na oddziałach szpitalnych. Trzy najlepsze prace konkursowe zostały wyróżnione nagrodami rzeczowymi w postaci pomp wspierających płynoterapię. Nagrody główne trafiły do: Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka Szpital Miejski w Zabrzu, SPZOZ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku oraz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. św. Rafała w Czerwonej Górze. Wyróżnienia otrzymały: Szpital Miejski im. Jana Garduły w Świnoujściu oraz Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach. Wszystkie placówki zostały również uhonorowane tytułem „Lidera Nowoczesnej Płynoterapii”.

O wyborze najlepszych prac konkursowych zadecydowała Kapituła Konkursowa w składzie: dr n. med. Beata Ochocka, Konsultant Krajowy w dziedzinie Pielęgniarstwa Epidemiologicznego, dr n. med. Mirosława Malara, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych, mgr Małgorzata Sobania, zastępca Prezesa Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych, mgr Paweł Witt, Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki oraz Maciej Chmielowski, Dyrektor Generalny Fresenius Kabi Polska.

Bezpieczna płynoterapia pozostaje dużym wyzwaniem. Eksperci nieustannie podkreślają , że jej wpływ na zdrowie pacjenta jest znaczący. Dlatego też niezwykle ważne jest podnoszenie bezpieczeństwa terapii w tym zakresie. Płynoterapia opiera się na podaniu leku bezpośrednio do układu krwionośnego pacjenta. Wszystkie czynności wiążące się z podaniem leku drogą dożylną, wymagają jak największej ostrożności w celu wyeliminowania zanieczyszczenia leku lub przeniesienia drobnoustrojów do organizmu pacjenta. Ponieważ to pacjent jest najważniejszy.