Kształcenie młodego personelu z płynoterapii – co możemy zrobić?

Młodzi lekarze mierzą się z ogromną odpowiedzialnością, presją i stresem. Czynniki te w połączeniu z brakiem dostatecznej wiedzy stwarzają ryzyko popełniania błędu, także z zakresu płynoterapii.

Spis treści

• Kształcenie młodego personelu z płynoterapii – co możemy zrobić?
• Problem niedoświadczonego personelu w płynoterapii
• Strategie kształcenia młodych lekarzy
• Aktualizacja materiałów dydaktycznych
• Skoncentrowane sesje dydaktyczne
• Etykiety, plakaty
• Doskonalenie zawodowe
• Podsumowanie

Skąd ten problem?

Niewłaściwe prowadzenie płynoterapii pozajelitowej wiąże się ze zwiększonym ryzykiem powikłań i śmiertelności.[1],[2] Jako jeden z czynników tego stanu wskazuje się wypisywanie recept na płyny przez młodych, niedoświadczonych lekarzy. W literaturze można znaleźć spostrzeżenia, że brakuje im zarówno wiedzy, jak i umiejętności dotyczących zlecania płynoterapii. Przyczyną tego może być m.in. brak rzetelnych, zaktualizowanych informacji na temat zasad prowadzenia płynoterapii w podręcznikach akademickich oraz mała liczba godzin dydaktycznych poświęcona temu zagadnieniu.[3] Co można zrobić, aby zapobiec takim sytuacjom?

Strategie kształcenia młodych lekarzy

Problem prowadzenia płynoterapii przez młodych, niedoświadczonych lekarzy wymaga interwencji, które zwiększyłyby wiedzę personelu, przez co zmniejszyły ryzyko powikłań u pacjentów. Poniżej kilka przykładów, co można zrobić w tej kwestii.

Aktualizacja materiałów dydaktycznych

Jeżeli studenci kierunku lekarskiego nie uzyskają potrzebnej edukacji w trakcie studiów, jest im dużo ciężej określić, jak prowadzić płynoterapię u danego pacjenta. Stąd też potrzeba, aby podręczniki dla studentów był systematycznie aktualizowane i zgodne z aktualnymi standardami płynoterapii.[3]

Skoncentrowane sesje dydaktyczne

Korzyści mogą przynieść zajęcia teoretyczno-praktyczne dla lekarzy-stażystów. Podział na krótkie sekcje tzw. segmentacja, pozwala uniknąć przeciążenia poznawczego, dając czas na przetworzenie informacji, a tym samym lepsze zapamiętanie. Już nawet pojedyncza, godzinna lekcja, w trakcie której poruszone są najważniejsze tematy, może znacząco zwiększyć wiedzę młodych lekarzy.[4],[5]

Etykiety, plakaty

Umieszczanie w widocznych miejscach kluczowych informacji z zakresu płynoterapii, np. jakie elementy należy uwzględnić przed zleceniem terapii płynowej, może skutecznie przypominać o pewnych kwestiach. Decydując się na taką opcję, warto zwrócić uwagę na fakt, że personel szpitalny i tak jest przeciążony papierkową pracą. Stąd przykładowo plakat powinien być prosty, czytelny i dostrzegalny.[6]

Doskonalenie zawodowe

Warto także podkreślić rolę działań, które mogą podejmować młodzi lekarze. W ramach ciągłego szkolenia zawodowego mogą oni brać udział m.in. w szkoleniach czy konferencjach na temat płynoterapii.

Podsumowanie

Aby poprawić jakość płynoterapii, należy większą uwagę poświęcać młodemu personelowi szpitalnemu, stwarzać dla nich obszar do szkoleń oraz wdrażać działania naprawcze. Warto przy tym podkreślić, że płynoterapia wymaga ciągłej oceny ze strony lekarza i jej dostosowania. Młodzi lekarze powinni zostać przeszkoleni z zakresu oceny zapotrzebowania na płynoterapię i zlecania jej w odniesieniu do konkretnego przypadku klinicznego.[7]

Wykaz źródeł

[1] Sansom LT, Duggleby L. Intravenous fluid prescribing: Improving prescribing practices and documentation in line with NICE CG174 guidance. BMJ Qual Improv Rep. 2014 Nov 3;3(1):u205899.w2409.

[2] Powell AG et al.: Intravenous fluid prescrbing knowledge and confidence in F1 doctors. Ann R Coll Surg Engl; (Suppl) 2013; 95: XX–XX

[3] Powell AG, Paterson-Brown S, Drummond GB. Undergraduate medical textbooks do not provide adequate information on intravenous fluid therapy: a systematic survey and suggestions for improvement. BMC Med Educ. 2014 Feb 20;14:35.

[4] Swayamprakasam AP, Bijoor PB, Khalid U, Rana M, Boulton R, Taylor A. A simple and effective strategy for improving junior doctors’ knowledge of intravenous fluid therapy. Clinical Audit. 2014;6:1-4

[5] Leach R, Crichton S, Morton N, Leach M, Ostermann M. Fluid management knowledge in hospital physicians: ‘Greenshoots’ of improvement but still a cause for concern. Clin Med (Lond). 2020 May;20(3):e26-e31.

[6] Hartridge-Lambert S, Moore L, Walker O, Wilkinson D. Improving out-of-hours intravenous fluid prescribing for junior doctors: a prescription label. BMJ Qual Improv Rep. 2013 Feb 27;2(1):u632.w638.

[7] McCrory R et al.: Learning to prescribe intravenous fluids: A scoping review. McCrory RFR, Gormley GJ, Maxwell AP, Dornan T. Learning to prescribe intravenous fluids: A scoping review. Perspect Med Educ. 2017 Dec;6(6):369-379.